Ανάπτυξη συναισθηματικής νοημοσύνης
Προτείνεται για:
Νηπιαγωγείο και Α, Β, Γ τάξεις Δημοτικού
Πρωταγωνιστούν:
η Τζένη Θεωνά και οι μικροί Αποστόλης Γεωργίου και Ερμίρα Λέκκα
Λίγα λόγια για την υπόθεση του έργου
Η Τζένη (Θεωνά) υποδέχεται τους μικρούς μαθητές – θεατές ,τους καλωσορίζει και τους εξηγεί πως θα χρησιμοποιούν τα τηλεχειριστήρια τους. Μετά ξεφυλλίζει τη φανταστική της παλέτα με τα εκπαιδευτικά θέματα και καταλήγει στο «Μαθαίνω να αγαπώ τον άνθρωπο» .Αναρωτιέται τι να σημαίνει αυτό ,καλεί τους θεατές να απαντήσουν και τέλος προσκαλεί και εμφανίζει με μαγικό τρόπο δυο μικρούς της φίλους .Την Ερμίρα (Λέκκα) και τον Γιωργάκη (Αποστόλης Γεωργίου).
Η Ερμίρα και ο Γιωργάκης αναλαμβάνουν να εξηγήσουν στους συνομηλίκους τους θεατές όλα αυτά που δεν κατάλαβαν σχετικά με τα τηλεχειριστήρια που θα χρησιμοποιήσουν κατά τη διάρκεια της προβολής της ταινίας που θα ακολουθήσει . Τα παιδιά με τα ασύρματα τηλεχειριστήρια τους ψηφίζουν και επιλέγουν ποια ιστορία θα δουν κάθε φορά. Ακολουθεί η παρουσίαση των έξη ιστοριών που θα παρακολουθήσουν οι θεατές .Μέσα από αυτές τις ιστορίες που θα παρουσιαστούν με δημιουργική αφήγηση(ΓωγώΚαρτσάνα) και κινούμενα σχέδια οι μικροί θεατές θα αντιληφθούν έννοιες όπως η αγάπη, η σοφία της ύπαρξης ,η αλληλοβοήθεια . Με διασκεδαστικό τρόπο θα συμμετάσχουν και στο ψυχαγωγικό παιγνίδι γνώσεων και χαρούμενοι θα αποχαιρετίσουν την Τζένη , την Ερμίρα και το Γιωργάκη που τους συντρόφεψαν στο διασκεδαστικό αυτό ταξίδι με εικόνες ,μουσική και παιγνίδι .Ένα ταξίδι που τους γέννησε νέους ορίζοντες και διάθεση για αγάπη !
Η ψυχαγωγία οι διδακτικές ιστορίες (μεταξύ άλλων του ΧόρχεΜπουκάι), διασκεδάζουν αλλά και ψυχαγωγούν το παιδί, καθώς αποδίδονται μέσα από κινούμενα σχέδια, διασκεδαστικούς διαλόγους, αλλά και δημιουργική αφήγηση. Οι μαθητές με τη βοήθεια του οπτικοακουστικού μέσου εισέρχονται στο νοήματα και τις ιδέες που καλλιεργούν τη συναισθηματική τους νοημοσύνη.
Η διάδραση Οι μαθητές αλληλεπιδρούν διαδραστικά μέσω των ειδικών ασύρματων τηλεχειριστηρίων με τα προβαλλόμενα μέρη του έργου. Επιλέγουν σε συνεργασία μεταξύ τους τις απαντήσεις στις ερωτήσεις που τους γίνονται. Η διάδραση είναι ένα πολύ σημαντικό μέσο για την διέγερση της συναισθηματικής νοημοσύνης των μαθητών.
Το παιχνίδι γνώσεων, είναι ένα εξίσου σημαντικό εκπαιδευτικό μέσο. Μέσω των ειδικών ασύρματων τηλεχειριστηρίων, οι μαθητές καθ΄όλη την διάρκεια της προβολής ,συμμετέχουν σε ένα εκπαιδευτικό παιχνίδι γνώσεων προσαρμοσμένο στην ηλικία τους ,για θέματα που αφορούν την συμπεριφορά μας, τα ήθη και τις αξίες, αλλά και για την έκβαση της κάθε ιστορίας. Στο τέλος κάθε ερώτησης εμφανίζεται η σωστή απάντηση από την ηθοποιό.
Στην πρώτη φάση, με υλικό που διατίθεται στους εκπαιδευτικούς από την ιστοσελίδα μας, οι μαθητές μπορούν να προετοιμαστούν στον χώρο του σχολείου με δραστηριότητες που προτείνονται, με βάση την ηλικιακή τους βαθμίδα. Σε αυτήν την φάση εισάγονται και κάνουν μια πρώτη προσέγγιση με το θέμα του έργου που αναφέρεται στα συναισθήματα και την σημασία τους. Οι δραστηριότητες είναι προαιρετικές, ψυχαγωγικές και μπορούν να συνδυαστούν με όλα σχεδόν τα μαθήματα των πρώτων τάξεων του δημοτικού διαθεματικά. Ενδεικτικά προτείνονται:
Το παιχνίδι των συναισθημάτω. Έχουμε κάρτες που αναγράφουν ποικίλα συναισθήματα (όπως θυμός, χαρά, λύπη κ.α.) και τα παιδιά τα αναπαριστούν όπως θέλουν (με γκριμάτσες, τόνο φωνής κλπ. ). Οι υπόλοιποι μαθητές χρειάζεται να αναγνωρίσουν ποιο συναίσθημα εκφράζει ο καθένας.
Ερωτηματολόγιο συναισθημάτων. Οι μαθητές καλούνται να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο που αφορά τα συναισθήματά τους. Στη συνέχεια, γίνεται συζήτηση στην τάξη με τον εκπαιδευτικό.
Θεατρικό παιχνίδι με αναπαράσταση συναισθημάτων
Η δεύτερη φάση υλοποιείται από την παρακολούθηση και την διαδραστική συμμετοχή στην εκπαιδευτική ταινία . Μέσα στην αίθουσα, πριν ξεκινήσει η προβολή, οι εμψυχώτριες συζητούν με τους μαθητές για το περιεχόμενο της ταινίας, δημιουργώντας τους έτσι τα πρώτα ερεθίσματα για το θέμα που θα ακολουθήσει. Στη συνέχεια, ξεκινάει η προβολή και η διαδραστική αλληλεπίδραση των μαθητών με τα προβαλλόμενα μέρη μέσω των ασύρματων τηλεχειριστηρίων.
Στην τρίτη φάση, μπορούν οι εκπαιδευτικοί να αξιοποιήσουν την επίσκεψή τους με το να διεξάγουν δράσεις ή με το να ολοκληρώσουν ευκολότερα το αντίστοιχο μάθημα της «Αγωγής Υγείας» αλλά και να διευκολύνουν τη διδασκαλία τους και σε άλλα μαθήματα με διαθεματικό τρόπο . Τέλος, προαιρετικά οι μαθητές αξιολογούνται με ένα ερωτηματολόγιο από τους εκπαιδευτικούς ,παρατηρώντας τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα του έργου «Μαθαίνω να αγαπώ τον άνθρωπο».
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Μαθαίνω να αγαπώ τον άνθρωπο» εντάσσεται στη θεματική της Αγωγής Υγείας, η οποία συμβάλλει στην αναβάθμιση της σχολικής ζωής και στη σύνδεση του σχολείου µε την κοινωνική πραγματικότητα. Γίνεται εστίαση στην διέγερση της συναισθηματικής νοημοσύνης ,η ανάπτυξη της οποίας κρίνεται άκρως απαραίτητη για την ομαλή ένταξη και λειτουργία του ατόμου μέσα στον κοινωνικό ιστό.
Συσχέτιση αναλυτικού προγράμματος ανά σχολική τάξη
Νηπιαγωγείο
Σύμφωνα με το Διαθεματικό Ενιαίο πλαίσιο προγραμμάτων σπουδών για το νηπιαγωγείο το σχολείο χρειάζεται να δίνει ευκαιρίες για να αναπτύξουν τα παιδιά την ενσυναίσθησή τους και να μάθουν να εκφράζουν τα συναισθήματά τους.
(πηγή: http://eclass.uoa.gr/modules/document/file.php/ECD151/27deppsaps_Nipiagogiou.pdf)
Δημοτικό
Τα περισσότερα μαθήματα του ΑΠ μπορούν να συσχετιστούν με τη συναισθηματική νοημοσύνη. Ωστόσο, ενδεικτικά αναφέρονται τα παρακάτω μαθήματα.
Α’ δημοτικού
Ανθολόγιο: : “Θα σ’ αγαπώ ό,τι κι αν γίνει”, ¨Το τρομαγμένο χελιδονάκι”, “Η ευγνωμοσύνη του μικρού μυρμηγκιού”, “Δώσε την αγάπη”, “Τα δυο αδέρφια”
Νεοελ. Γλώσσα: “Το σύννεφο έφερε βροχή”, “Οι σκανταλιές”
Φυσική Αγωγή: ενότητα: Ψυχοκινητική αγωγή, Μουσικοκινητική αγωγή
Μελέτη Περιβάλλοντος: “Οι ανάγκες του ανθρώπου”, Πώς επικοινωνούμε”
Εικαστικά: ¨Πρόσωπα που μιλούν”, “Παιχνίδια με τον άνθρωπο”
Μουσική : ¨Παραμύθια”
B’ δημοτικού
Ανθολόγιο: : “Θα σ’ αγαπώ ό,τι κι αν γίνει”, ¨Το τρομαγμένο χελιδονάκι”, “Η ευγνωμοσύνη του μικρού μυρμηγκιού”, “Δώσε την αγάπη”, “Τα δυο αδέρφια”
Φυσική Αγωγή: ενότητα: Ψυχοκινητική αγωγή, Μουσικοκινητική αγωγή
Εικαστικά: ¨Πρόσωπα που μιλούν”, “Παιχνίδια με τον άνθρωπο”
Νεοελ. Γλώσσα: ‘’ Πώς λέμε ΟΧΙ;’’ , ‘’Στον κόσμο των κόμικς’’ , ‘’Το ταξίδι στην Χωχαρούπα’’
Μουσική : ’’Χορεύω στον ρυθμό σου’’
Μελέτη Περιβάλλοντος: ‘’Το σχολείο’’, ‘’Οι ανάγκες και τα δικαιώματα μου’’
Το γενικό πλαίσιο στο οποίο στηρίζεται το θέμα και η υπόθεση του έργου είναι η ανάγκη που έχει δημιουργηθεί στην εκπαιδευτική πραγματικότητα για ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης. Σύμφωνα με τα νέα δεδομένα που προέκυψαν στον τομέα της επιστήμης και της εκπαίδευσης για τη διαμόρφωση της προσωπικότητας ενός ανθρώπου εμπλέκονται δυο στοιχεία: ο δείκτης νοημοσύνης και η συναισθηματική νοημοσύνη. Αυτός ο όρος χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τους ψυχολόγους Salovey και Mayer το 1990. Λίγο αργότερα, το 1995, ο DanielGoleman, που έγραψε το βιβλίο «Συναισθηματική νοημοσύνη» προσδιόρισε τον όρο αυτό ως «αναγνώριση των συναισθημάτων μας, ενσυναίσθηση για τα συναισθήματα των άλλων και έλεγχος του συναισθήματος αντί να το αφήνουμε να μας οδηγεί, ώστε να βελτιώνεται η ποιότητα ζωής και να χτίζονται δυνατές σχέσεις.
Επιπρόσθετα, η ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης είναι απολύτως αναγκαία, γιατί στις μέρες μας υπάρχει μια αυξανόμενη ανησυχία για την ψυχική υγεία των παιδιών και των εφήβων. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (2005), 9,5-22% των παιδιών και των εφήβων παρουσιάζουν διαταραχές και προβλήματα συναισθήματος, συμπεριφοράς, ανάπτυξης, με σημαντικές βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις. 50% των ψυχικών διαταραχών στους ανθρώπους ξεκινούν πριν από την ηλικία των 14 ετών και συχνά υποτροπιάζουν ή χρονίζουν. Οι κύριες κατηγορίες Συναισθηματικής Νοημοσύνης δεν είναι κληρονομικοί παράγοντες ή ταλέντα, αλλά επίκτητες ικανότητες και άρα μπορούν να αναπτυχθούν.
Είναι καλό να ξεκινά η διδασκαλία νωρίς, να είναι προσαρμοσμένη ανάλογα με την ηλικία, να συνεχίζεται κατά τη διάρκεια της σχολικής ζωής και να συνδυάζει τις προσπάθειες στο Σχολείο, στο σπίτι και στην κοινωνία. Η επιστημονική έρευνα, ιδίως για το πώς λειτουργεί ο εγκέφαλος, έχει δείξει ότι οι συναισθηματικές δεξιότητες μαθαίνονται καλύτερα από τη γέννηση έως τα τέλη της εφηβείας που διαμορφώνεται η προσωπικότητα. Εξετάζοντας τις υπάρχουσες δομές, το σχολείο είναι η κύρια δραστηριότητα σε αυτή την ηλικιακή ομάδα (Howard Gardner 2000).
Η ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης των μαθητών μπορεί να θεωρηθεί ως βασικό μέσο πρόληψης αυτών των προβλημάτων αλλά και ως μέσο αντιμετώπισής τους. Δίνει στους νέους την αίσθηση της αυτοικανοποίησης, της υποστήριξης από την οικογένεια, το σχολείο και τους φίλους. Ενισχύει την ικανότητα της αποτελεσματικής επικοινωνίας, της ανάπτυξης στενών και ουσιαστικών σχέσεων, της ικανοποιητικής διαχείρισης ποικίλων συναισθημάτων, της σωστής επίλυσης προβλημάτων και συγκρούσεων. Ενισχύει την αυτοεκτίμηση, τη συμπάθεια και την ευαισθησία απέναντι στους άλλους, την ουσιαστική συμμετοχή στη σχολική διαδικασία (Goleman, 1998).
Ωστόσο, η σχολική διδασκαλία και μάθηση δεν αρκεί για την ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης, καθώς πρόκειται για πολύπλευρη διαδικασία. Συνήθως η σχολική διδασκαλία περιορίζεται στην απόκτηση και επεξεργασία της πληροφορίας, στη στείρα γνώση και δίνεται λιγότερο έμφαση στην αξία της βιωματικής μάθησης και των συναισθημάτων. Από τις λειτουργίες της νοημοσύνης μεγαλύτερη σημασία δίνεται στην κατανόηση και τη μνήμη. Λιγότερο αναπτύσσονται η κριτική σκέψη, η δημιουργική σκέψη και η λειτουργία της αξιολόγησης, που είναι παραγωγικές λειτουργίες (Βιδάκη Ε. ,2002) Με βάση τα παραπάνω, στόχος της ταινίας είναι να προσφέρει έναν εναλλακτικό τρόπο ανάπτυξης και προσέγγισης της συναισθηματικής νοημοσύνης χρησιμοποιώντας τις νέες τεχνολογίες στο χώρο της εκπαίδευσης.
Αυτό γίνεται μέσα από εικονογραφημένες ιστορίες, κυρίως τουγιατρού και ψυχοθεραπευτή της Αργεντινής ΧορχεΜπουκάι. Μάλιστα, ο Πιέρ Μπουρντιέ (Παναγιωτόπουλος, 2004, σ. 118), κοινωνιολόγος της εκπαίδευσης, του πολιτισμού και της τέχνης, υποστηρίζει ότι θα πρέπει να αποφύγουμε το σχολικό σύστημα να αποτελεί ένα σύμπαν απομονωμένο και ιερό, το οποίο προτείνει μια παιδεία επίσης ιερή και αποκομμένη από την πραγματικότητα.
Το σχολείο, συνεπώς, πρέπει να αποφεύγει να επιδιώκει να είναι ο μόνος χώρος επιμόρφωσης: δεν μπορεί και δεν πρέπει να φιλοδοξεί να διδάξει τα πάντα, ως ένα κλειστό σύστημα. Ειδικότερα, η κινηματογραφική ταινία προσφέρεται ως μέσο στη διδασκαλία, αφού η κινηματογραφική εμπειρία είναι οικεία στους μαθητές. “Οι μαθητές είναι οπτικά εγγράμματοι και είναι σημαντικό οι καθηγητές να το εκμεταλλευτούν”( GeoffreyThomasSmith 2009).
Η παρουσία οπτικών κειμένων και κινηματογραφικών ταινιών κινητοποιούν το ενδιαφέρον των μαθητών, είναι “συναρπαστικό και διεγερτικό μέσο για την τάξη, αφού είναι ένα μέσο που επικοινωνεί πολύ με τον κόσμο και την κοινωνία και μάλιστα ένα μέσο τίμιο, έγκυρο και ουσιαστικό”( TedJohnson, 1971).
Βιβλιογραφία
Βιδάκη Ειρήνη, (2002), Διαθεματική – Ολική προσέγγιση στη Διδασκαλία και τη Μάθηση με τη Bοήθεια των Νέων τεχνολογιών: Μια KριτικήEκπαιδευτική Έρευνα Δράσης, Αναρτήθηκε από: http://www.etpe.gr/files/proceedings/uploads/p125raptis.pdf
Παναγιωτόπουλος, Ν. (επιμ.) (2004), Για την εκπαίδευση του μέλλοντος: οι προτάσεις του Πιέρ Μπουρντιέ, Νήσος.
Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, ΠΟΥ 2005)
Gardner, H. (2000). Intelligence Reframed: Multiple Intelligences for the 21st Century. New York: Basic
Geoffrey Thomas Smith, Is Film an Effective Teaching Tool for High School Literature? A Master’s Research Project Presented to The Faculty of the College of Education, Ohio University, In Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Master of Education, June 2009, http://www.cehs.ohio.edu /resources/documents/smith_09.pdf
Goleman, D. (1998). Συναισθηματική Νοημοσύνη, Γιατί το «EQ» είναι πιο σημαντικό από το «IQ»; Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Salovey, P., & Mayer, J. D. (1990). Emotional intelligence. Imagination, Cognition, and Personality, 9, 185–211.
Ted Johnson, “Using Film in the Classroom”, National Council of Teaching English, Annual Convention, 26 November 1971, Las Vegas.
Πηγές από Διαδίκτυο
http://www.0-18.gr/downloads/-paidopsychiatrikes-ypiresies-stin-ellada-anagkes-problimata-kai-prooptikes-eisigisi-i.-tsianti
Oι δεξιότητες που έχουν αναπτύξει τα παιδιά της σύγχρονης εποχής μέσω της χρήσης των νέων τεχνολογιών, οι οποίες κατευθύνουν σημαντικά τον τρόπο με τον οποίο μαθαίνουν και επεξεργάζονται την γνώση, δεν πρέπει να αγνοούνται από το εκπαιδευτικό σύστημα (Prensky, 2007).
Οι μαθητές καλούνται να δώσουν απαντήσεις στο τέλος κάθε ιστορίας που τους έχει παρουσιαστεί με οπτικοακουστικά μέσα, για τις πεποιθήσεις και τα συμπεράσματα τους σχετικά με αυτήν. Οι ερωτήσεις αυτές, όπως μπορεί να συμβεί σε ένα τέτοιου είδους κινηματογραφικό πρόγραμμα, είναι κλειστού τύπου και δίνονται στους μαθητές, συνήθως με την δυνατότητα δύο επιλογών προς απάντηση (ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής), ενώ υπάρχουν και ερωτήσεις στις οποίες καλούνται να απαντήσουν με το αν ισχύει ή δεν ισχύει μια υπόθεση (ερωτήσεις Σωστού-Λάθους).
Eπίσης, oBrunerμε την εμπεριστατωμένη άποψή του για την ανακαλυπτική θεωρία μάθησης αναφέρει, ότι οι μαθητές μπορούν να ανακαλούν ευκολότερα αυτά που έχουν μάθει, εφόσον τα έχουν οργανώσει και κωδικοποιήσει με το δικό τους τρόπο. Η συγκίνηση της ανακάλυψης αποτελεί ισχυρό κίνητρο για μάθηση και ουσιαστική ανταμοιβή για τη δημιουργική εργασία του μαθητή. Η μάθηση μέσω της ανακάλυψης οδηγεί τους μαθητές σε δεξιότητες που τους επιτρέπουν να αντιμετωπίζουν ευκολότερα τα προβλήματα του περιβάλλοντός τους. Αυτό επιτυγχάνεται με την χρήση των ιστοριών , οι οποίες έχουν αλληγορικό χαρακτήρα και βοηθούν τους μαθητές στο να συσχετίζουν τις ιστορίες αυτές με δικές τους εμπειρίες από την καθημερινή τους ζωή. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να διαμορφώνουν μια κεντρική ιδέα και άποψη για την ιστορία που τους έχει παρουσιαστεί, την οποία καλούνται να επιδείξουν με τα τηλεχειριστήριά τους στις ερωτήσεις που τους τίθενται στο τέλος.
Σε μια προσπάθεια προσέγγισης της έννοια της διαδραστικότητας, στην οποία βασίζεται και η παρούσα ταινία, κατανοούμε ότι αποτελεί την «αμοιβαία ανταλλαγή» δράσης μεταξύ ανθρώπων ή μεταξύ ανθρώπων και άψυχων αντικειμένων ή καταστάσεων (Roussou, 2004b). Εστιάζοντας όμως στον τομέα της εκπαιδευτικής επίσκεψης του εκάστοτε σχολείου με στόχο τον εμπλουτισμό των γνώσεων των μαθητών δίνεται έµφαση στην κοινωνιολογική και συναισθητική διάσταση, η διαδραστική εμπειρία ορίζεται γενικότερα ως η εμπειρία κατά την οποία ο επισκέπτης συμμετέχει ενεργά µε φυσικό, συναισθητικό, νοητικό και κοινωνικό τρόπο (Adams&Moussouri, 2002).
Με βάση τα παραπάνω έχουν επιλεγεί μια σειρά από ερωτήσεις (τις οποίες παραθέτουμε παρακάτω ) στις οποίες συμμετέχει διαδραστικά ο μαθητής. Άλλωστε ερευνητές από το χώρο της εκπαίδευσης συμφωνούν ότι η διαδραστικότητα θεωρείται απαραίτητο στοιχείο της μαθησιακής διαδικασίας και θεμελιώδης μηχανισμός για την απόκτηση γνώσης και ανάπτυξης των νοητικών και φυσιολογικών δεξιοτήτων του ατόμου (Sims, 1997).Σε όλη αυτήν την διαδικασία, αξίζει να σημειωθεί ότι η επιλογή των απαντήσεων γίνεται συνεργατικά σε ομάδες των δύο ή τριών μαθητών. Η εργασία σε ομάδες, της οποίας η σημασία έχει επισημανθεί από τον Piaget , ο οποίος υποστήριζε ότι ένας σπουδαίος παράγοντας για την ανάπτυξη της γνώσης είναι η κοινωνικοποίηση. Αλλά και άλλοι ερευνητές (Doise-Mugny 1987 κ.ά.) έχουν αποδείξει ότι οι μαθητές εργαζόμενοι σε ομάδες επιτυγχάνουν καλύτερα αποτελέσματα, παρά όταν εργάζονται μόνοι τους. Θα πρέπει , βέβαια, για να είναι περισσότερο αποδοτική , να λαμβάνεται πρόνοια από το διδάσκοντα ως προς τον τρόπο συγκρότησής της και τη δημιουργία κατάλληλου κλίματος εμπιστοσύνης, ευθύνης και συνεργασίας μεταξύ των μελών των ομάδων.
Βιβλιογραφία
Βρεττός, Ιωάννης Ε. (1999). Εικόνα και Σχολικό Εγχειρίδιο-Επιλογή, Μεθοδολογική προσέγγιση, Ανάγνωση. Αθήνα
Adams, M., &Moussouri, T. (2002). The Interactive Experience: Linking Research and Practice. In Proc. International Conference on Interactive Learning in Museums of Art and Design, London, UK, Victoria and Albert Museum.
Bruner, J. (1997). Πράξεις Νοήματος. Σειρά: Ανθρώπινα συστήματα (δ΄έκδ.).
Μετάφραση Η. Ρόκου& Γ. Καλομοίρης. Επιμ. Μ. Τσαγκαράκης & Α. Ζώτος.Αθήνα: ΕλληνικάΓράμματα.
Doise W. &Mugny, G. (1984). The social development of the intellect. OxfordQPergamon Press.
Piaget, J. (1990). The child’s conception of the world. NewYork: LittlefieldAdams
Marc Prensky (2007) Students As Educational Game Designers
Roussou, M. (2004b). Learning by Doing and Learning through Play: an Exploration of Interactivity in Virtual Environments for Children. ACM ComputersinEntertainment, 1(2), ACM Press, [ElectronicJournal].
Η κατανόηση από τους μαθητές πως όλοι οι άνθρωποι αποτελούν οντότητες οι οποίες εκτός από γνώσεις διαθέτουν και πληθώρα συναισθημάτων τα οποία πολλές φορές ρυθμίζουν τον τρόπο σκέψης και ζωής τους.
• Η αναγνώριση, η κατανόηση, η καθαρή έκφραση και αντίληψη των συναισθημάτων.
• Η καλλιέργεια αξιών όπως η αυτοεκτίμηση, η συνεργασία, η αλληλοβοήθεια, ο σεβασμός, η ισότητα και η δικαιοσύνη.
• H ανάπτυξη της ενσυναίσθησης και της αγάπης για τον εαυτό του και τον συνάνθρωπο.
• Η ευαισθητοποίηση για την αποδοχή του διαφορετικού μέσα στο κοινωνικό σύνολο.
• Η προσέγγιση στην ιδέα πως κάθε άτομο είναι μια ξεχωριστή οντότητα η οποία διαθέτει συναισθήματα τα οποία είναι καλό να κατανοεί και να τα ελέγχει προκειμένου να μπορέσει να λειτουργήσει αποτελεσματικά στα πλαίσια μια ομάδας και κατ΄ επέκταση μιας κοινωνίας.
• Η προσέγγιση σε βασικές αξίες όπως η αλληλεγγύη, η ισότητα, ο σεβασμός, η συνεργασία, που αποτελούν αναντικατάστατους πυλώνες στην προσπάθεια για ενίσχυση της συναισθηματικής του νοημοσύνης.